W ostatnim czasie bardzo popularne stały się suplementy z glutationem. Czym w ogóle jest glutation i kiedy warto go przyjmować? Okazuje się, że substancja ta naturalnie występuje w organizmie człowieka i pełni w nim bardzo ważną rolę. Glutation bowiem jest silnym antyoksydantem, a więc chroni nasze komórki przed stresem oksydacyjnym (inaczej wolnymi rodnikami). Znajduje on zastosowanie w wielu przypadłościach, szczególnie wynikających ze stresującego i szybkiego trybu życia.
Co to jest glutation? Funkcje glutationu w organizmie
Glutation (GSH) to trójpeptyd, czyli mała cząsteczka złożona z trzech aminokwasów: glutaminy, cysteiny i glicyny. W ludzkim organizmie jest wytwarzany głównie w wątrobie.
Glutation to jeden z najważniejszych antyoksydantów w ludzkim organizmie, co oznacza, że chroni komórki przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki, reaktywne formy tlenu (ROS) i toksyny. Glutation występuje we wszystkich komórkach organizmu, a jego najważniejsze funkcje to:
- Ochrona przed wolnymi rodnikami (działanie antyoksydacyjne)
Glutation neutralizuje wolne rodniki, co pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym, który może prowadzić do uszkodzeń komórkowych, przyspieszenia starzenia się oraz rozwoju chorób, takich jak nowotwory, choroby serca czy neurodegeneracyjne (np. choroba Parkinsona, Alzheimera). - Detoksykacja
Glutation odgrywa kluczową rolę w detoksykacji organizmu, szczególnie w wątrobie. Wiąże i neutralizuje toksyny oraz metale ciężkie, co ułatwia ich eliminację z organizmu poprzez mocz lub żółć. - Wsparcie układu odpornościowego
Wysoki poziom glutationu jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Glutation wspiera działanie limfocytów. - Synteza i naprawa DNA
Bierze udział w procesach naprawy i syntezy DNA, co jest istotne dla zdrowia komórek i prewencji przed mutacjami genetycznymi. - Metabolizm i transport aminokwasów
Glutation pomaga w transportowaniu aminokwasów przez błony komórkowe i uczestniczy w procesach metabolicznych, wpływając na przekształcanie substancji odżywczych w energię. - Regulacja odpowiedzi zapalnej
Działa jako regulator stanu zapalnego w organizmie. Poprzez kontrolowanie poziomu stresu oksydacyjnego, glutation może wpływać na nasilenie odpowiedzi zapalnej, co ma znaczenie w prewencji przewlekłych stanów zapalnych.
Niedobór glutationu
Niedobór glutationu może prowadzić do zwiększonej podatności na stres oksydacyjny, a co za tym idzie uszkodzenia komórek i rozwoju wielu chorób, w tym nowotworów, chorób neurodegeneracyjnych i sercowo-naczyniowych.
Jak rozpoznać u siebie niedobór glutationu? Oznaki niedoboru glutationu
Niestety oznaki niedoboru glutationu są niespecyficzne i mogą być podobne do wielu innych schorzeń. Warto jednak obserwować swój organizm, gdyż istnieją symptomy świadczące o prawdopodobnie niskim stężeniu glutationu:
- częste infekcje spowodowane osłabieniem układu odpornościowego,
- zmęczenie, brak energii nawet przy braku znacznego wysiłku,
- spowolniona regeneracja organizmu po urazach lub chorobach,
- zaburzenia pamięci i koncentracji,
- problemy skórne, wypryski, starzenie się skóry,
- bóle mięśni i stawów,
- powolna regeneracja wątroby i obniżenie jej zdolności do detoksykacji organizmu.
Czynniki obniżające poziom glutationu
Tryb życia w obecnych czasach sprzyja różnym niedoborom i rozwojowi chorób. Żyjemy w biegu, nie zwracamy uwagi na dietę, mało śpimy. Podobnie jak to jest w przypadku innych kluczowych dla naszego organizmu substancji (np. magnezu), stresujący tryb życia obniża również stężenie cennego dla nas glutationu. Czynniki, które powodują niski poziom glutationu to m.in.:
- Zanieczyszczenie środowiska – dym papierosowy, spaliny, pestycydy.
- Dieta – bogata w przetworzoną żywność, cukier, tłuszcze trans.
- Promieniowanie UV – nadmierne narażenie na słońce.
- Nadmierne spożycie alkoholu – prowadzi do wzmożonej produkcji toksyn, które wyczerpują zapasy glutationu w wątrobie.
- Przewlekły stres – wyczerpuje zasoby antyoksydantów.
- Niedobory żywieniowe – brak odpowiednich ilości aminokwasów (głównie cysteiny), witamin (szczególnie witaminy C, E) i minerałów (selen) potrzebnych do syntezy glutationu.
- Intensywna aktywność fizyczna – chociaż umiarkowany wysiłek fizyczny zwiększa produkcję glutationu, nadmierna i długotrwała aktywność fizyczna bez odpowiedniej regeneracji może prowadzić do jego obniżenia.
Jak sprawdzić poziom glutationu?
Aby dokładnie ocenić poziom glutationu w organizmie, można wykonać specjalistyczne badania krwi, które mierzą poziom glutationu zredukowanego (GSH) i utlenionego (GSSG). Takie badanie nie wchodzi jednak w skład rutynowo zlecanych badań, więc często jest wykonywane przez pacjentów na własną rękę odpłatnie. Pamiętaj, żeby zawsze skonsultować wynik z lekarzem. Markery stresu oksydacyjnego w organizmie (np. badania na poziom peroksydacji lipidów) również mogą wskazywać na niski poziom glutationu.
Jak podnieść poziom glutationu?
Dieta
Aby zwiększyć poziom glutationu i ogólnie antyoksydantów w organizmie zalecane jest spożywanie dużej ilości warzyw, szczególnie kapustnych (brokuły, brukselka), czosnku, cebuli, szpinaku i awokado. Są to produkty bogate w siarkę, która jest niezbędna do tworzenia aminokwasu cysteiny, niezbędnego do produkcji glutationu. Białka zwierzęce (np. mięso, ryby, jaja) także są bogatym źródłem siarki, głównie w formie cysteiny i metioniny (innego aminokwasu siarkowego).
Tryb życia
Niezmiernie ważne jest unikanie czynników, które generują stres oksydacyjny, czyli palenia, nadmiernego spożycia alkoholu, zanieczyszczeń środowiska. Dodatkowo zalecana jest odpowiednia aktywność fizyczna – regularne, umiarkowane ćwiczenia pomagają utrzymać poziom glutationu na odpowiednim poziomie.
Suplementy z glutationem
Można sięgać po suplementy zawierające prekursory glutationu, np. N-acetylocysteinę (NAC), selen, witaminę C, kwas alfa-liponowy. Suplementy z glutationem opisaliśmy szczegółowo poniżej.
Suplementy z glutationem
Suplementy z glutationem cieszą się rosnącą popularnością, głównie ze względu na jego kluczowe funkcje w organizmie, takie jak działanie antyoksydacyjne, wspieranie detoksykacji, ochronę komórek oraz wzmacnianie układu odpornościowego. Glutation dostępny w formie suplementów pomaga w uzupełnieniu naturalnych jego poziomów, które mogą spadać z wiekiem, w wyniku stresu oksydacyjnego, chorób czy niezdrowego stylu życia.
Formy dostępne na rynku
Suplementy z glutationem są dostępne w różnych formach, co pozwala dostosować je do indywidualnych potrzeb i preferencji:
Glutation w kapsułkach lub tabletkach
Najbardziej powszechna forma suplementu. W tej formie glutation jest stosunkowo łatwy w codziennym stosowaniu, jednak jego przyswajalność może być ograniczona przez rozkład w przewodzie pokarmowym.
Liposomalny glutation
Jest to glutation zamknięty w mikroskopijnych pęcherzykach tłuszczowych (liposomach), co zwiększa jego biodostępność i ułatwia wchłanianie w organizmie. Liposomalne formy są uznawane za bardziej efektywne od tradycyjnych kapsułek.
Glutation w formie płynnej
Płyn doustny, który często oferuje lepszą przyswajalność niż tabletki czy kapsułki. Należy jednak pamiętać, że płynne formy mogą mieć krótki termin ważności i wymagać przechowywania w chłodnych warunkach.
Zredukowany glutation (GSH)
Najczęściej stosowana forma w suplementach, ponieważ to aktywna forma, którą organizm bezpośrednio wykorzystuje w swoich procesach.
N-acetylocysteina (NAC)
NAC jest prekursorem glutationu w organizmie, jest przekształcany do cysteiny, a następnie wykorzystywany do produkcji glutationu.
Glutation w formie dożylnej
Stosowany głównie w warunkach profesjonalnych, szczególnie w leczeniu chorób wątroby lub w sytuacjach wymagających szybkiego podniesienia poziomu glutationu w organizmie. To forma zarezerwowana dla terapii klinicznych i musi być stosowana pod nadzorem lekarza.
Dawkowanie glutationu
Optymalne dawkowanie glutationu zależy od kilku czynników, takich jak stan zdrowia, cel suplementacji oraz forma glutationu. Ogólne wytyczne dotyczące dawkowania to:
- Typowe dawki wynoszą od 250 mg do 1000 mg dziennie. Dla większości osób 300–500 mg jest uznawane za skuteczne i bezpieczne.
- Liposomalny glutation oraz formy płynne mogą być stosowane w mniejszych dawkach ze względu na ich lepszą biodostępność.
- NAC – jeśli stosowany jest jako prekursor glutationu, zwykle dawkowanie wynosi od 600 mg do 1800 mg dziennie.
Zaleca się konsultację z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji, zwłaszcza jeśli planowane dawki przekraczają standardowe wartości.
Przeciwwskazania i skutki uboczne glutationu
Chociaż suplementy z glutationem są generalnie dobrze tolerowane, istnieją pewne przeciwwskazania i możliwe skutki uboczne:
Przeciwwskazania:
- Osoby z astmą – niektóre źródła sugerują, że suplementacja glutationem może powodować pogorszenie objawów astmy u niektórych pacjentów, szczególnie przy wyższych dawkach.
- Kobiety w ciąży i karmiące – bezpieczeństwo suplementacji glutationu w tych okresach nie zostało dostatecznie zbadane, dlatego zaleca się ostrożność i konsultację z lekarzem.
- Osoby przyjmujące leki przeciwnowotworowe – glutation może wpływać na działanie niektórych terapii onkologicznych, dlatego osoby w trakcie leczenia nowotworowego powinny skonsultować się z lekarzem przed suplementacją.
Skutki uboczne:
- Reakcje alergiczne – choć rzadkie, niektóre osoby mogą doświadczać reakcji alergicznych, takich jak wysypka, świąd czy duszność.
- Dolegliwości żołądkowe – przyjmowanie dużych dawek glutationu doustnie może prowadzić do bólów brzucha, wzdęć czy biegunki.
- Przeciążenie układu detoksykacyjnego – w przypadku nadmiernej detoksykacji organizmu niektórzy mogą doświadczać przejściowych objawów, takich jak ból głowy, zmęczenie czy rozdrażnienie.
Suplementy z glutationem – 5 zastosowań
- Zastosowanie w chorobach przewlekłych, takich jak cukrzyca, zapalenie wątroby, nowotwory, HIV/AIDS. Wiele badań wykazało również zmniejszenie toksyczności chemioterapii przy dożylnym podawaniu glutationu (źródło), w szczególności podczas terapii cisplatyną.
- Spowolnienie starzenia skóry i czego organizmu poprzez działanie antyoksydacyjne.
- Glutation jest obecny w wielu środkach wspomagających zdrowie reprodukcyjne, zwiększających szansę na zapłodnienie (np. Supramen, Miositogyn GT).
- Glutation redukuje zniszczenia komórek wątroby powstałe w wyniku alkoholowego i niealkoholowego stłuszczenia wątroby.
- Zapobieganie chorobom związanym ze stresem oksydacyjnym (choroby układu sercowo-naczyniowego, nowotwory, choroby neurodegeneracyjne i autoimmunologiczne).
Podsumowanie
Glutation to kluczowy antyoksydant obecny we wszystkich komórkach organizmu, który pełni istotne funkcje w ochronie przed stresem oksydacyjnym, detoksykacji i wsparciu układu odpornościowego. Składa się z trzech aminokwasów, z których cysteina, zawierająca siarkę, odgrywa szczególną rolę w jego działaniu. Niedobór glutationu może prowadzić do osłabienia odporności, chronicznego zmęczenia, problemów skórnych i zwiększonej podatności na choroby przewlekłe.
Glutation na co pomaga?
Glutation to silny antyoksydant wspomagający detoksykację organizmu, wspiera układ odpornościowy, chroni komórki przed stresem oksydacyjnym i może wspomagać zdrowie wątroby.
Jaką dawkę glutationu przyjmować?
Zwykle zaleca się dawki od 250 do 500 mg dziennie, jednak najlepiej skonsultować to z lekarzem, ponieważ dawka może zależeć od potrzeb organizmu.
Czy glutation jest dobry na wątrobę?
Glutation wspiera funkcje detoksykacyjne wątroby, chroniąc ją przed uszkodzeniem wywołanym toksynami i stresem oksydacyjnym.
Glutation zredukowany co to jest?
Glutation zredukowany (GSH) to aktywna forma glutationu, która pełni funkcję przeciwutleniacza, neutralizując wolne rodniki i wspierając regenerację komórek.
Co to jest l-glutation?
L-glutation to naturalna forma glutationu występująca w organizmie, składająca się z aminokwasów: cysteiny, glicyny i glutaminy.
Co to jest Biotad plus?
Biotad Plus to suplement zawierający glutation zredukowany (GSH) oraz inne składniki wspierające detoksykację organizmu i funkcje antyoksydacyjne, często używany w celu wsparcia zdrowia wątroby.